Habercilik üzerine

Haberi en iyi anlatan cümlenin “Bir köpek bir insanı ısırırsa bunun haber değeri yoktur. Asıl haber; bir insanın, bir köpeği ısırmasıdır.” cümlesi olduğunu hemen hemen herkes bilir. Aslında cümlenin özünde, merak kavramının nasıl ve hangi şartlarda kullanılacağı yatar. Nitekim insan, meraklıdır ve merakından dolayı sürekli öğrenme ihtiyacı içerisindedir. İçindeki merak duygusuyla iyi geçinmesinin tek şartı da bilmediği ama öğrenmek için aklını yorduğu olaylar hakkında bilgi ve fikir sahibi olmasıdır.
İşte habercilik de bu yolu izler. Şüphesiz, merak duygusu yaşamayan insanların bulunduğu bir toplumda haberciliğin değeri yok denecek kadar azdır.

Zaman içerisinde yöntemleri değişkenlik gösteren ama özü itibariyle aynı kalan bu iş, günümüzde teknolojinin de aktif kullanımıyla, insani kavramlar arasında zirveye çıkmış durumdadır. Çünkü insanlar artık yaygın kullanılan internetin de yardımıyla etrafında, ülkesinde ya da dünyada olan bitene ve tabi ki haber değeri taşıyan konulara anlık ulaşabilmenin kolaylığına sahipler.
İşte bu noktada ortaya çıkan internet haberciliği ise, hızın ve çevre bilincinin önemini ortaya çıkartıyor.

Önceki yıllardaki haberciliğin işleyişi göz önüne alındığında; önce habere gidilmekte, haber araştırılıp hazırlanmakta, sonrasında ise dizgi, matbaa ve dağıtım kanallarıyla okuyucuya ulaşmakta ve insanların öğrenmesi gereken haberin üzerinden çok uzunca bir zaman geçmesi bir anlamda vakit ve ekonomik yönden eksileri yanında taşımaktayken, internet haberciliği anlık haber aktarımı ile zamandan, kağıt kullanımının olmaması ile çevrecilikten ve okurlara ulaşması açısından ise okuyucu maliyetinden kazançlar sağlamaktadır.
Her yönüyle ele alındığında, günümüz insanı tercihini internet haberciliği yönünde kullanmaya başlaması, bu önemli işin profesyonel habercilerle yapılması gerektiğini açığa çıkarmakta.

İnsanların yaşadıkları yer hakkındaki haber ihtiyaçları da yaşanan şehrin nüfus yoğunluğuna göre değişkenlik göstermekte.
Örneğin; Karaman yerelinde meydana gelen ve gazetelerin manşete taşıdığı bir haber, Karamandan gördüğü ilgiyi, bir başka şehirde genellikle görmeyecektir. Fakat yerel haberciliğin de ulusal haberciliğin en önemli etkenlerinden biri olduğu düşünülürse, yerel haberciliğin önemi ortaya çıkar. Çünkü doğru malzemeyi, doğru şekilde kullanan bir haberci, şehrindeki küçük bir haberi bile, ulusal bir haber haline getirebilir ve başlangıçta önemsiz gibi görünen o haber, ülke gündeminin de ilk sıralarında yer alabilir.
Haberciliğin anayasası sayılan 5N1K kuralının yani, "ne? ne zaman? nerede? nasıl? neden? kim?"  kuralını iyi kullanan bir haberci, bu kuralla ortaya çıkardığı bir haberi, ülke gündemine taşımakta ve görev yaptığı şehir hakkında ülke insanının bilgi almasını sağlamaktadır.

Burada anlatmak istediğim internet haberciliği ile yazılı-görsel haberciliğin artılarını veya eksilerini ortaya çıkarmaktan çok, tüketicinin, yani okurların hak ettikleri hizmetin nasıl daha hızlı ve verimli bir hale getirildiğidir.
Tabi bir de meselenin insani yönü var. Şöyle ki, okuyucular için haber hazırlayan gazetecilerin, mesleki ahlak ilkelerine büyük ölçüde sadık kalmaları gerekmektedir. Kalemini bilgi dağıtmak yerine, kelle almak için kullanan habercilerin, sektörde bulunmaları ve bu tip kalemşörlere fırsat verilmesi, gerek okuyucuların ve gerekse kendine haberin içeriğinde yer bulanların insani duygularını örselemekten öteye gitmemektedir. Çünkü habercilik mesleği vicdanı olan bir meslektir. Nasıl ki bir öğretmen eğitim için varsa, aynı şekilde haberci de eğitim için vardır. Zira onun ortaya çıkardığı gerçekler, uygar bir toplumun şekillenmesi açısından son derece önemlidir.
Şüphesiz işine sadık bir haberci, yapılması gereken bir haberi tek bir kaynaktan ziyade, bir çok kaynaktan doğrulamalı ya da doğrulatmalı ve haberini, tarafsızlık ilkesine bağlı kalarak hazırlama yoluna gitmelidir. Günümüzde usta gazetecilerin yaptığı ve yetiştirdikleri habercilere öğrettikleri ilk konu da budur.

Kısacası habercilik, sağlam kanıtlar, teyidi sağlanmış bilgiler ve habercinin tarafsızlığıyla harmanlanmış bir bütündür.